Je werk is inhoudelijk een feestje, maar door de gespannen werksfeer loop je vaak op je tenen. Dat zet je voor een lastig dilemma. Ga je op zoek naar een nieuwe baan met meer plezier, maar mogelijk wel minder uitdaging? Of blijf je op je plek, in de hoop dat het binnenkort allemaal wat minder stressvol wordt, misschien wel tegen beter weten in?
Wil je een goed besluit nemen, stel dan eerst voor jezelf vast of het tijdelijk niet zo lekker loopt (gebeurt overal weleens!) of dat er binnen jouw bedrijf sprake is van een moeilijk te veranderen, negatieve werkcultuur. In deze blog geef ik je vijf belangrijke factoren die leiden tot een verziekte werkcultuur. Hiermee kun jij gefundeerd beslissen of het tijd is om je vleugels uit te slaan of nog even door te bijten.
De dominante baas
Een leidinggevende met een dominant karakter kan een stevige stempel drukken op de werkcultuur. Vaak leidt het tot een ongewenste werksfeer waar collega’s elkaar beconcurreren, terwijl ze dat eigenlijk helemaal niet willen. Want: iedereen is bang om fouten te maken of om tegenspraak te geven. Beter houd je je mond als het even minder goed gaat en praat je alleen over succes. In deze werkomgeving ontstaat vaak zelfs een klikcultuur. Sommige mensen verlinken liever een ander dan dat ze zelf op hun donder krijgen. En dat kan pijnlijke situaties tot gevolg hebben.
Ongelijkheid
In een sterk hiërarchische organisatie worden veel besluiten genomen op basis van macht en vriendjespolitiek. Degene die boven je staat, heeft het recht om te beslissen en doet dat daarom ook. Vaak zonder zijn team of medewerkers erbij te betrekken of de keuze te motiveren. Het gevolg is dat er weinig draagvlak voor beslissingen is, dat medewerkers zich een marionet voelen en dat de betrokkenheid in een bedrijf beperkt is. Er is geen ruimte om je mening te geven, waardoor collega’s gelaten worden en er geen gezamenlijk doel meer is waar jullie voor werken. Dat heeft niet alleen effect op de sfeer, maar vroeg of laat ook op de bedrijfsresultaten.
Onzekerheid
Een factor die veel stress veroorzaakt bij veel mensen is onzekerheid. Is er pas een reorganisatie geweest, hebben veel mensen tijdelijke contracten, gaan er al tijden geruchten over een koerswijziging binnen het bedrijf? Allemaal redenen die zorgen voor een stressvolle werksfeer. Een tijdje is dit prima uit te houden, maar als de onzekerheid lang duurt, nemen spanning en verzuim vaak toe. Het gevolg is dat de werkdruk voor de overblijvers juist toeneemt, met alle problemen van dien.
Gebrek aan vrijheid
Heel veel regeltjes, micromanagement, overal bovenop zitten: het geeft medewerkers het gevoel dat er geen vertrouwen is. Over alles moeten ze verantwoording afleggen, terwijl ze liever in vrijheid hun tijd aan hun echte werk zouden besteden. Het leidt tot frustraties en zorgt er vaak ook voor dat collega’s ook richting elkaar dit soort controlegedrag gaan vertonen, zelfs als dat eigenlijk niet bij ze past. Het gevoel van dat iedereen de hele dag op je vingers kijkt voelt benauwend en heeft een sterk negatieve invloed op de werksfeer.
Pesterijen
Een zeer onderschat fenomeen dat op heel veel werkplekken aan de orde is: pesten. In Nederland zorgt pesten voor 4 miljoen verzuimdagen per jaar! Je hoeft niet eens de pester of de gepeste collega te zijn om er last van te hebben. Onderzoek wijst uit dat maar 16% van de medewerkers zich over dit gedrag durft uit te spreken. Mensen zwijgen omdat ze zelf bang zijn het doelwit te worden of omdat ze denken dat niemand ze serieus zal nemen. Tegelijkertijd hebben ze wel elke dag last van het onrecht dat ze elke dag moeten aanzien.
Herken je jouw organisatie aan een van deze vijf situatieschetsen? Dan is de kans groot dat er structureel iets niet goed is met de werkcultuur. Jezelf voorhouden dat het binnenkort vanzelf overwaait, is een illusie. Als je het voortouw wilt nemen en de kwestie bespreekbaar wilt maken, realiseer je dan dat dit twee kanten op kan gaan. Natuurlijk kan het management jou serieus nemen en met het onderwerp aan de slag gaan. Maar er is ook een reële kans dat jouw bemoeienis binnen de huidige omstandigheden niet op waardering mag rekenen. Dat betekent zelfs dat je je vooraf moet realiseren dat jouw eigen werkplek ter discussie kan komen te staan. Vraag je daarom van tevoren af of je bereid bent om dat offer te geven.
Tips voor de manager
Ben jij manager, ondernemer, leidinggevende en wil jij de werkcultuur verbeteren? Als je rekening houdt met de volgende dingen, dan komt dat de dynamiek binnen de organisatie absoluut ten goede:
- Creëer kansen voor mensen en geef ze ruimte om te groeien
- Neem risico’s voor je mensen
- Ga om met hun problemen alsof het die van jezelf zijn
- Behandel iedereen gelijk
- Kom voor je mensen op
- Ben altijd open en eerlijk
De waarde van een eerlijk en open recruitmentproces
Een transparant werving- en selectietraject speelt ook een belangrijke, vaak onderschatte rol bij het creëren van een goede werksfeer. Natuurlijk heeft de beste kandidaat de juiste kwalificaties. Maar minstens zo belangrijk zijn de softe matchingsfactoren. Past iemand in het team, is zijn of haar persoonlijkheid een aanvulling of voorzie je juist botsingen? Ben daarnaast in een traject altijd open over de cultuur van de organisatie, maak er geen reclameverhaaltje van als je eigenlijk al aanvoelt dat je op dat vlak niet aan de verwachtingen van de kandidaat voldoet. Veel werkgevers denken dat kandidaten uiteindelijk alleen het hoogste salaris willen, maar in werkelijkheid zijn ze veel meer bezig met de werksfeer en groei- en ontwikkelmogelijkheden. De waarde van een goed recruitmentproces is zoveel groter als je dit (h)erkent. En het heeft positieve impact op het hele bedrijf.