Het zit er weer bijna op. Na een bomvolle werkdag heb je nog één taak: over een half uur komt er een sollicitant. Snel print je het cv uit, scan je de motivatiebrief en maak je nog wat korte aantekeningen in je notitieboek. De vacature ken je inmiddels uit je hoofd, dus je weet precies wat voor soort kandidaat je zoekt voor de functie. Laat die sollicitant maar komen!
Hoe goed voorbereid vind je nou zelf écht dat je bent? Zoals jij je ergert aan ongemotiveerde kandidaten die slecht voorbereid zijn en te laat komen, zo hebben ook sollicitanten last van sollicitatie-ergernissen. Een sollicitatieprocedure is tweerichtingsverkeer. De sollicitant wil een goede indruk maken, maar een goede indruk van jouw kant is ook belangrijk. Hoe je dat doet? Neem tijd voor de sollicitant, geef hem ruimte en zorg dat je hem écht begrijpt. Daarmee voorkom je dat die ene kandidaat die je zo ont-zet-tend graag wil hebben, na het gesprek de deur uitloopt om nooit meer terug te komen.
Toon oprechte interesse
Zo’n 20% van de werkzoekenden is ontevreden over de manier waarop ze hun vaardigheden kunnen presenteren tijdens een sollicitatiegesprek. In een markt waarin kandidaten het voor het zeggen hebben, wil je dat vanzelfsprekend voorkomen. Sterker nog, jij hebt zelf ook niet meer dan één keer de kans om een onuitwisbare indruk te maken. Benut de tijd van het sollicitatiegesprek zo goed mogelijk en toon oprechte interesse. Vraag geen dingen die ook in het cv staan. Vergaar juist nieuwe informatie en probeer je gesprekspartner echt te begrijpen. Geef de sollicitant de ruimte om over zichzelf te vertellen en probeer zelf zo veel mogelijk op de achtergrond te blijven. Het kan natuurlijk nooit de bedoeling zijn dat de sollicitant na afloop alles weet over het bedrijf, maar niets van zichzelf kon laten zien.
Stel passende vragen en vraag door
Het doel van het gesprek is het achterhalen of de sollicitant echt bij je past wat betreft kennis, vaardigheden en persoonlijkheid. Stel daarom vragen waardoor je hier antwoord op krijgt. Met open vragen krijg je meestal het beste beeld van je sollicitant. Voorbeelden zijn:
- Wat spreekt je aan in deze functie?
- Wat zijn jouw kwaliteiten?
- Wat vind jij een fijne manier van werken?
- Waar zie je jezelf in de toekomst?
- Hoe denk je dat anderen jou omschrijven?
Maar met het opsommen van een aantal open vragen ben je er nog niet. Vraag vooral ook door. Kandidaten die na een vraag direct worden afgekapt omdat de vrager doorgaat naar het volgende punt, kunnen niet alles van zichzelf laten zien. Zorg ervoor dat de kandidaat alles kan vertellen over dat ene sterke punt, dat leuke project of die bijzondere kwaliteit. Vraag om extra uitleg, laat de sollicitant voorbeelden noemen en zorg ervoor dat hij situaties schetst. Probeer sollicitanten niet te sturen met je vragen. Vraag dus niet: ‘Ben jij een aanpakker?’, maar ‘Vertel eens wat over jezelf?’. Is het gesprek bijna klaar? Geef de sollicitant dan ook de mogelijkheid vragen aan jou te stellen.
Zorg voor openheid
Sollicitanten willen direct weten waar ze aan toe zijn, in alle fases van de sollicitatieprocedure. Zorg dus voor een goede functieomschrijving, zodat meteen duidelijk is wat je van de sollicitant verwacht én wat hij kan verwachten. Wil je een kandidaat na een gesprek afwijzen? Stuur dan geen standaardmail maar licht je keuze toe. Benoem positieve punten uit het gesprek maar geef ook feedback. Inhoudelijke afwijzingen worden gewaardeerd. Zo laat jij een positieve indruk van jezelf én je bedrijf achter, en help je de sollicitant tegelijkertijd verder in de zoektocht naar een nieuwe baan. Ook afgewezen kandidaten kunnen ambassadeurs worden voor je bedrijf, simpelweg omdat ze een goede sollicitatie-ervaring hebben gehad.
Solliciteren zonder te sturen
Let op! Vaak ben jij helemaal niet objectief en neutraal als het op de sollicitatieprocedure aankomt. Is er direct een klik met de sollicitant? Omdat je graag de juiste kandidaat wil vinden, is het mogelijk dat je onbewust het gesprek de positieve richting instuurt. Je stelt vragen die jouw eigen beeld bevestigen. Probeer dat te vermijden en behoed jezelf voor een gekleurde bril en een interviewstijl die alleen maar leidt tot antwoorden die jij graag wilt horen. Heb jij moeite met neutraal zijn tijdens het sollicitatieproces? Vraag dan een objectief persoon binnen of buiten je organisatie om hulp. Samen weet je meer dan alleen. En jouw blinde vlek vormt zo geen struikelblok. Ook tijdens de voorbereiding van het gesprek kan een extra paar ogen geen kwaad. Zo kom je nooit in tijdsnood en weet je zeker dat je alle belangrijke vragen gesteld hebt. En daarmee laat je de ideale kandidaat zien dat jij sollicitaties heel serieus neemt.